De Scherpschutters Toolkit 🧰
Maak super scherpe foto’s met je telefoon (zelfs bij slecht licht en als je kinderen nooit stil zitten).
Welkom!
Super scherpe smartphone-foto’s
Yes, gefeliciteerd: je bent in de Toolkit aanbeland! Jouw super praktische gereedschapskist bomvol handige hacks, slimme instellingen en foto-opdrachten die ervoor zorgen dat je van een telefoon vol wazige, onscherpe foto’s gaat naar een fotogalerij met meer dan genoeg mooie foto’s voor in je foto-album.
Hoe werkt de toolkit precies?
Hieronder vind je 4 boxen: iedere box heeft een bepaald thema waarin je ontdekt welke tools je allemaal tot je beschikking hebt om een scherpe foto te maken.
De opbouw van de tools is meestal hetzelfde:
- ‘In het kort’: daar zie je in één oogopslag wat je moet doen als je kindje stil zit (⏸️), of juist als je kindje beweegt (💨). Dat is namelijk vaak de bepalende factor voor wat je precies moet doen voor een scherpe foto.
- Achtergrondinfo: hier vind je wat meer informatie over waarom je die optie zou moeten toepassen.
- Kijk met me mee: zo nu en dan staat er een schermvideo voor je klaar, waarin ik uitleg wat ik precies doe. Zet je geluid zeker aan, want ik vertel je wat je precies moet doen. 📢
- Opdracht: zo nu en dan vind je een opdracht om gelijk te oefenen met de tool.
De meeste tools zijn behoorlijk rechtdoorzee. Sommige tools zijn wat meer geavanceerd, die herken je aan deze emoji: 🎓. Ze zijn zeker de moeite waard om uit te proberen als je eenmaal de smaak te pakken hebt!
Aan de slag!
Heb je een vraag? Of wil je een super scherpe foto met me delen? Stuur me een DM op Instagram!
Box #1
Ga voor een goede start
Voordat we het gaan hebben over welke tools je kunt gebruiken om een scherpe foto te maken, zijn er een paar dingen die je moet weten. Hier komen ze.
Maak je lens schoon
In het kort
👉🏼 Maak iedere keer voordat je een foto maakt je lens schoon.
Achtergrondinfo
Het klinkt als een open deur, maar toch gaan we er snel aan voorbij. Sterker nog: ik moet je heel eerlijk bekennen dat ik zelf óók heel regelmatig vergeet mijn lens schoon te maken. Maar echt, sla deze stap niet over: maak je lens schoon voordat je een foto maakt. Iedere keer.
We dragen onze telefoons hele dagen in stoffige broekzakken of tassen, in onze handen: de perfecte omgeving voor stofjes en vette vingers op de lens. En, in tegenstelling tot wat bij ‘echte’ camera’s het geval is, zijn de lenzen van onze telefoons helemaal niet afgedekt.
Hoe maak je je lens het beste schoon?
Het beste kun je de lens schoonmaken met iets van stof, zoals je t-shirt of een microvezeldoek. Natmaken hoeft niet.
Ga niet in de weer met tissues of keukenpapier, de vezels van die doekjes kunnen je lens juist beschadigen.
Opdracht
Tijd om de waarheid onder ogen te komen: hoe lang geleden is het dat je je lens hebt schoongemaakt? 😉 Pak een doekje en: poetsen maar!
De leeftijd van je telefoon
Maakt het uit hoe oud of nieuw mijn telefoon is?
Ja en nee.
Je kunt hier vanuit gaan: hoe nieuwer je telefoon, hoe hoger de resolutie. En ook: hoe accurater hij is in het toepassen van technische snufjes: de portretmodus zal net wat netter zijn, de autofocus werkt misschien ook net wat beter.
Dus, ja: een nieuwe telefoon maakt het wel makkelijker om een scherpe foto te produceren.
Maar als je vraag is “Mijn foto’s zijn vaak onscherp, heeft dat te maken met dat mijn telefoon al oud is?”. Dan is mijn antwoord simpel gezegd: nee.
Zowel de nieuwe als de wat oudere telefoons hebben dezelfde scherpstelfuncties (die vind je in de volgende box):
- Je kunt kiezen voor automatisch scherpstellen, of voor een ‘gelockte’ focus
- Je kunt kiezen voor het maken van één foto, of voor een burst foto (heel veel foto’s tegelijkertijd)
Licht is bepalend
En: het belangrijkste is om op zoek te gaan naar voldoende licht. Ook mijn super professionele Canon-spiegelreflex-camera heeft moeite met scherpstellen als ik in een donkere situatie fotografeer. Zo heeft zowel een nieuwe als een wat oudere telefoon dat ook.
Mijn iPhone is ook een oudje
Voor jouw referentie: alle foto’s die ik van mijn zoontjes maak, zijn met mijn iPhone 12 (uit 2020) gemaakt. Dat is dus ook best al een oudje. 😉
De reden dat het mij vaak wél lukt een scherpe foto te maken, is omdat ik alle principes die je in de toolkit vindt toepas. Dus weet: jij kan dit ook! Met je nieuwe óf oude telefoon. 💪🏼
Welke camera gebruik je? (Voor of achter)
In het kort
👉🏼 Wil je een zo scherp mogelijke foto? Gebruik dan altijd de camera aan de achterzijde.
Achtergrond-informatie
Je telefoon heeft twee typen camera’s: de camera aan de achterzijde van je telefoon (dat zijn er meestal 2 of 3), en een camera aan de voorzijde: de selfie-camera.
De resolutie (de kwaliteit van de foto) van je selfie-camera is een stuk lager dan die van de camera aan de achterzijde van je telefoon. Dit verschil merk je het meest als je met een wat donkerdere situatie te maken hebt.
Opdracht
Maak eens twee keer dezelfde foto: één keer met de camera aan de achterzijde van je telefoon, en een keer met de selfie-camera. En bekijk eens het verschil in resolutie en scherpte.
Portretmodus: ja of nee?
In het kort
⏸️ Zit je kindje stil? Je hebt geluk: gaan met die portretmodus!
💨 Is je kindje in beweging? Dan kun je de portretmodus niet gebruiken. Ga dus voor de ‘gewone’ fotomodus.
Achtergrondinfo
Je kent hem vast wel: de portretmodus. Je maakt een ‘gewone’ foto met de portretmodus, en in één klik vervaagt de achtergrond helemaal en… wauw. Ineens lijkt je foto super professioneel.
Dit is voor mij persoonlijk dé feature geweest die me heeft overtuigd om privé niet meer met mijn ‘echte’ camera te fotograferen.
Maar helaas… de portretmodus ’werkt’ alleen als je kindje stil zit. Er zit namelijk een kleine vertraging tussen het ‘schieten’ van de foto en het moment waarop de foto wordt gemaakt. Daardoor is je kindje al weer out of focus. Hallo wazige foto! 👋🏼
Gebruik altijd de camera-app
In het kort
👉🏼 Gebruik altijd de camera-app van je telefoon om een foto te maken.
Achtergrondinfo
Je weet ongetwijfeld dat je in je Whatsapp foto’s kunt maken en gelijk kunt delen. Best handig.
Misschien zijn er wel andere apps waarmee je foto’s maakt en ze gelijk bewerkt. Of wie weet maak je heel regelmatig via de Instagram-app een foto, die je daarna downloadt naar je telefoon?
Dat lijkt natuurlijk heel handig, maar let op: de kans is groot dat deze apps de foto maken en opslaan in een lagere resolutie dan de resolutie van je native smartphone-camera. En dat is zonde!
Je wil de foto het liefst op een zo groot mogelijke resolutie maken en bewaren, zodat je foto de beste kwaliteit heeft. Zodat je in je album of in een lijstje kunt doen.
Maak dus al-tijd de foto met de camera van je telefoon, en nóóit in een andere app.
🔒 Voldoende licht
🔒 3 manieren om je camera-app te openen
🔒 Nachtstand: ja of nee?
Box #2
De scherpstelopties
Je telefoon heeft behoorlijk geavanceerde scherpstelopties, en de kans is groot dat je helemaal niet afweet van het bestaan ervan. Welke opties zijn er, hoe activeer je ze? En welke kies je in welke situatie? Dat ontdek je in deze box.
Scherpstellen: Automatisch of handmatig?
In het kort
Je kunt automatisch of handmatig scherpstellen.
⏸️ Zit je kindje stil? Ga dan voor de handmatige selectie. Zo heb je de meeste controle over waar het scherptepunt komt te liggen.
💨 Is je kindje in beweging? Ga dan voor de automatische selectie.
Achtergrondinfo
Als je je camera-app opent en een foto maakt, stelt je camera automatisch scherp. Meestal pakt de camera het onderwerp dat het dichtst bij is, maar soms ook het onderwerp dat zich in het midden van je scherm bevindt.
Oftewel: het is altijd maar de vraag waarop je camera scherpstelt.
Gelukkig kun je ook handmatig scherpstellen. Zo heb je zelf de controle over welk deel in je foto (in ieder geval) scherp moet zijn.
Zo kies je handmatig een scherpstelpunt
Open de camera-app en tik met je vinger op het onderwerp waarop je wil scherpstellen. Je ziet vervolgens een geel vierkantje verschijnen. Dat is waar de camera op scherpstelt.
Bevries je scherpstelpunt
In het kort
Met de Autofocus-Lock functie kun je je scherpstelpunt bevriezen.
⏸️ Zit je kindje stil? Dan zijn er twee smaken:
- Beweegt hij verder ook niks voor z’n gezicht? Dan is het gebruiken van de Autofocus-Lock niet nodig. Kies handmatig een scherpstelpunt en you’re good to go.
- Zit hij met iets voor z’n gezicht te wapperen of te spelen? Kies dan wél de Autofocus-Lock.
💨 Is je kindje in beweging? Gebruik dan niet de Autofocus-Lock.
Achtergrondinfo
In sommige gevallen wil je dat je telefoon niet telkens opnieuw scherpstelt, maar dat het scherpstelpunt op één vast punt blijft staan. Dus dat je het scherpstelpunt als het ware bevriest.
En, verrassing.. je telefoon kan dat gewoon! Deze functie heet de Autofocus-Lock (AF-Lock).
Wanneer komt het bevriezen van mijn scherpstelpunt van pas?
Het bevriezen van je scherpstelpunt komt van pas wanneer je kindje stil zit of staat, maar wel met iets voor z’n gezicht zit te ‘wapperen’.
Stel je voor: je kindje zit op bed en lacht super lief naar je. En hij wappert heel enthousiast met z’n favoriete knuffeltje om hem aan jou te laten zien.
Als je je telefoon z’n gang laat gaan, zal de autofocus steeds wisselen tussen het gezicht van je kindje en het knuffeltje. Oftewel: je hebt geen controle over waar je telefoon op scherpstelt.
Door het scherpstelpunt op z’n gezicht te bevriezen, blijft de focus daar waar je hem hebben wil.
In combinatie met de portretmodus zorgt de Autofocus-Lock voor super sfeervolle foto’s.
Hoe activeer je de Autofocus-Lock?
De AF-lock functie activeer je door je vinger wat langer op het deel dat je scherp wil stellen te leggen. Er verschijnt dan, afhankelijk van je telefoon, een slotje rond het gele scherpstelvierkant, of er komt iets van ‘LOCK’ of AE/AF-vergrendeling te staan.
Check de video hieronder om te zien hoe dat er op de iPhone uitziet:
Afdrukmodus: Enkele foto of burst?
In het kort
Als je een foto maakt kun je kiezen voor een enkele foto, of voor heel veel foto’s tegelijkertijd (een burst-foto).
⏸️ Zit je kindje stil? Gebruik dan de gewone afdrukmodus.
💨 Is je kindje in beweging? Gebruik dan de burst-modus.
Achtergrondinfo
Je telefoon kan op twee verschillende manieren een foto maken: of je maakt een enkele foto door één keer af te drukken, of je maakt in één keer een hele serie foto: een burst-foto.
Een enkele foto maken
Een enkele foto maak je door op de sluiterknop te drukken: de grote witte ‘foto-maak-knop’.
Een foto maken met de burst-modus
De burst-modus activeer je per merk telefoon/besturingssysteem op verschillende manieren.
- iPhone: houd je vinger op de sluiterknop en swipe naar links. Je ziet in de sluiterknop een teller oplopen. Dat is het aantal foto’s dat je maakt.
- Android: [Instructie hiervoor volgt zeeeer binnenkort]
Werkt het niet? Het kan zijn dat je de functie nog moet activeren. Google dan even op ‘Burst modus activeren + Type telefoon’ en dan vind je hoe je de modus activeert.
Kijk met me mee
In deze video zie je hoe je de burst-modus gebruikt:
Box #3
Jouw positie als fotograaf
In de vorige twee toolboxen ontdekte je welke dingen je kunt doen ‘in je camera’ om een zo scherp mogelijke foto te maken. Maar er zijn ook dingen die je ‘in de echte wereld’ kunt doen. En dat heeft allemaal te maken met jouw positie als fotograaf. Je ontdekt ze in deze box!
Oriëntatie: Horizontaal of verticaal
In het kort
⏸️ Zit je kindje stil? Je hebt geluk, het maakt voor de scherpte niet uit of je gaat voor horizontaal of verticaal.
💨 Is je kindje in beweging? Dan heb je twee smaken:
- Rent je kindje heen en weer ten opzichte van jou? Rent hij bijvoorbeeld achter een bal aan, van links naar rechts? Neem de foto dan horizontaal.
- Rent je kindje naar je toe of van je af? Bijvoorbeeld als jullie op het strand zijn en hij rent naar de zee, of hij zit op z’n loopfiets en komt op je af? Neem de foto dan verticaal.
Achtergrondinfo
Beweegt je kindje heen en weer, en probeer je een foto verticaal te maken? Je zult merken dat je je telefoon de hele tijd met je kindje mee beweegt, om te voorkomen dat hij uit je foto loopt.
En precies hier heeft je telefoon het moeilijk mee: doordat zowel de telefoon als het onderwerp beweegt, is het erg lastig om scherp te stellen.
Als je je telefoon horizontaal houdt, is je kindje veel langer in het frame. Hierdoor heeft je camera meer kans om goed scherp te stellen.
Afstand: Veraf of dichtbij
In het kort
⏸️ Zit je kindje stil? Dan maakt het niet uit. Kom gerust heel dichtbij voor een mooi portretje. Of neem juist iets meer afstand voor een foto met wat meer context. 💨 Is je kindje in beweging? Neem dan flinke afstand.
Achtergrondinfo
Hoe meer je kindje beweegt, hoe meer afstand je wil houden. Hier geldt eigenlijk hetzelfde als bij oriëntatie: als je te dichtbij je kindje staat en hij doet een stap opzij, is de kans heel groot dat hij je foto uit loopt. En ook: doordat je wat meer afstand neemt tot het onderwerp, geef je de autofocus genoeg ruimte en tijd om scherp te stellen op je onderwerp.
Kijk met me mee
Box #5
Fotobewerking
Alle voorgaande tools gingen over wat je voor of tijdens het maken van de foto doet. Maar ook na het maken van je foto heb je tools tot je beschikking om een foto (nog) scherper te maken. Kijk je mee?
Portretmodus gebruikt? Check dit!
Heb je de portretmodus gebruikt om een foto te maken? Dan kun je het ‘portret-effect’ na afloop van het maken van de foto nog aanpassen. Hoe handig is dat!
Zo pas je het portret-effect aan
- Navigeer naar de foto in je fotogalerij.
- Klik rechtsboven op Wijzig.
- Pas nu het f-getal aan. Hoe lager het f-getal, hoe sterker het effect.
